Diversiteit en Social Media

Genetwerkte uniciteitNaar aanleiding van het overlijden van Jan Wolkers stond er in NRC Handelsblad van 30 oktober 2007 een stuk met de titel: Schrijvers maken de taal en daarmee het leven. Wie de taal kan veranderen, verandert ook de mens en de wereld zoals die door mensen wordt waargenomen. Zonder schrijvers zou veel onbespreekbaar blijven. Zo zouden we zonder Jan Wolkers nauwelijks een zinnig woord over seks kunnen wisselen.
Tot zover het stuk uit het NRC van toen.

Inclusie en innovatie

Geldt niet hetzelfde voor technologie en social media? Technologie verandert ook de mens en de wereld zoals die door mensen wordt waargenomen. Via het landbouw-, industrie- en informatietijdperk, zijn we aan het belanden in het ideeëntijdperk. Het tijdperk van creatie (schepping!) en innovatie. In deze nieuwe wereld is diversiteit van cruciaal belang. Diversiteit in de betekenis van alle manieren, waarop mensen verschillen: zichtbare zowel als onzichtbare verschillen. De mens in al haar verscheidenheid, met al haar talenten en al haar eigen-wijzigheden. Hoe meer diversiteit, hoe meer innovatie. Tenminste wanneer we diversiteit niet als een probleem zien, maar als een rijkdom. Als we het belang erkennen van samen werken en samen leven. Met andere woorden: als we inclusief zijn en niet buiten sluiten. Bij inclusie ligt de nadruk niet op aanpassing, maar op respect voor verschillen. Zichtbare en onzichtbare verschillen tussen mensen worden gewaardeerd en bewust benut.

Genetwerkte uniciteit

DIT is de nieuwe wereld: ‘genetwerkte unieke en creatieve individuen’. De ‘netwerkmaatschappij’ vervangt de ‘massamaatschappij’. Een ‘nieuwe organisatie’ dient te functioneren als één groot creatief brein, waarbij de verbindingen zeer open zijn. In een industriële wereld gedomineerd door de normale verdeling en statistieken bestaat de ‘gemiddelde medewerker’. Dat is echter een pure abstractie. In het ideeëntijdperk zal de realiteit zichzelf steeds minder herhalen. Het unieke wordt meer relevant dan het gemiddelde.

Dialoog als open cultuur

Hoe schep je ruimte voor die uniciteit? Door een open cultuur. En niets weerspiegelt meer een cultuur dan de conversaties die we met elkaar hebben of juist niet hebben. Face-to-face of via social media. Zonder dialoog krijgt de cultuur die nodig is voor het ideeëntijdperk geen kans. Peter Senge heeft het als volgt verwoord: “Wanneer mensen regelmatig in dialoog gaan met elkaar ontstaat een diep vertrouwen in het proces en in de ander. Deelnemers ontwikkelen tevens een veel beter begrip van het unieke van elk gezichtspunt en van hoeveel meer begrip mogelijk is als je niet langer één bepaald standpunt verdedigt ten koste van andere”. Dialoog is een prachtig voorbeeld van een zelforganiserend, open, complex, levend systeem. In dialoog is geen leider – het proces zelf is leidend.

Gemeenschap en zingeving

Via social media en ontmoetingen kan een gemeenschap ontstaan: een groep mensen die geleerd heeft om eerlijk en open met elkaar te communiceren. Mensen die de maskers hebben afgelegd, die met elkaar kunnen vieren en rouwen, die vreugde kunnen scheppen in elkaars gezelschap en die echt geven om elkaar. Het kloppende hart van een gemeenschap is gemeenschappelijke zingeving. Dat is de ware betekenis van ‘cultuur’ als hefboom voor uitzonderlijke resultaten. De enige beperkingen voor de scheppende geest zijn de beperkingen die we zelf scheppen met diezelfde scheppende geest.

Van angst naar vertrouwen

Social media veranderen de mens en de wereld zoals die door mensen wordt waargenomen. Persoonlijk zie ik dit met vertrouwen tegemoet. Zoals Rudolf Steiner verwoordde in zijn ‘Toewijdingsgebed’:

Wat er ook komt,
wat mij het volgende uur,
de volgende dag,
ook brengen zal;
ik kan het vooralsnog,
wanneer ik het komende niet ken,
niet door angst veranderen.
Ik verwacht het met volkomen innerlijke rust van de ziel,
met volkomen stilte van mijn gemoed.
Door angst en vrees wordt onze ontwikkeling geremd.
Wij wijzen door angst en vrees terug,
wat in onze ziel vanuit de toekomst binnen wil treden.
Heb vertrouwen in datgene wat men goddelijke wijsheid in de gebeurtenissen noemt,
De zekerheid dat datgene wat komt, er moet zijn…

 
door Wouke Lam, Strategisch Adviseur Diversiteit bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken
Tekst uitgesproken op Social Sunday – De goddelijke humor van de technologie
 

Onze excuses, u kunt momenteel niet reageren